Augustus 2024 - vervolgupdate

Energietransitie Pavijen: Samen op Weg naar een Duurzame Toekomst!
De energietransitie die we in Pavijen doormaken is een uitdagend en complex proces, waarbij we de overstap maken van een energievoorziening gebaseerd op fossiele brandstoffen naar een toekomst die draait op duurzame energiebronnen. We wisten vanaf het begin dat deze overgang niet eenvoudig zou zijn.

De reis naar een duurzamer Pavijen is dan ook te vergelijken met een tocht door de woestijn. We zetten voortdurend stappen vooruit, maar toch kan het soms voelen alsof we nauwelijks vooruitgang boeken. Dit komt doordat de omstandigheden waarin we opereren continu veranderen. We moeten ons voortdurend aanpassen, nieuwe middelen vinden om onze weg te vinden en navigeren om op koers te blijven. Opgeven is echter geen optie. Het is alleen door vastberadenheid, geduld, de juiste timing, betrouwbare begeleiding en onderling vertrouwen dat we ons uiteindelijke doel zullen bereiken.

De reden dat we deze uitdaging zijn aangegaan, samen met de gemeente Culemborg en andere betrokken partners, is omdat we allemaal erkennen – en in zekere mate ook gedwongen worden – dat de overstap van fossiele energiebronnen naar duurzaam opgewekte energie en elektrificatie noodzakelijk is. Deze overstap is essentieel om de uitstoot van CO2 aanzienlijk te verminderen en zo bij te dragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Maar terwijl de urgentie duidelijk is, blijkt ons huidige elektriciteitsinfrastructuur niet berekend op deze snelle omschakeling. We worden geconfronteerd met verschillende problemen, waaronder netcongestie, onbalans op de kabels, piekbelastingen en de uitdagingen rondom het beheersen en voorspellen van duurzaam opgewekte stroom. Deze uitdagingen worden nog versterkt door veranderende inzichten en informatie vanuit netbeheerders en de overheid, waardoor we soms onze plannen moeten bijstellen en toetsen op haalbaarheid.

Waar Staan We Nu?

Decentraal Energienetwerk: Status en Ontwikkelingen
In de afgelopen periode hebben we enkele belangrijke stappen gezet in de richting van het opzetten van een decentraal energienetwerk Pavijen. Dit netwerk moet ons in staat stellen om op een efficiënte en betrouwbare manier gebruik te maken van duurzaam opgewekte energie, netstabiliteit creëren door onderlinge samenwerking en waarbij we minder afhankelijk worden van het centrale energienetwerk ook kan dit bijdragen aan ruimte op het net voor nieuwe aansluitingen en of het verzwaren van aansluitingen en zo groei voor ondernemers te faciliteren.

• Opstarten van de Stuurgroep Decentraal Netwerk en Energietransitie: We hebben een stuurgroep in het leven geroepen die zich specifiek richt op de ontwikkeling van het decentrale energienetwerk en de bredere energietransitie. Deze stuurgroep onderzoekt onder andere de juridische en notariële aspecten maar ook de kaders, voorwaarden en afspraken die nodig zijn om een formele entiteit op te richten die verantwoordelijk zal zijn voor het beheer van het decentrale netwerk. Dit is een cruciale stap om ervoor te zorgen dat het netwerk op een gestructureerde en veilige manier kan worden opgezet en beheerd.
• Structureel Overleg met Gemeente en Overheden: Om ervoor te zorgen dat onze plannen goed aansluiten bij de bredere beleidskaders en regelgeving, vindt er regelmatig overleg plaats met de gemeente Culemborg en andere relevante overheden. Dit overleg is essentieel om ervoor te zorgen dat we ondersteuning krijgen waar nodig en dat we voldoen aan alle wettelijke vereisten.
• Betrokkenheid van DOE en Provincie: De inzet van het Duurzaam Ondernemen en Energietransitie (DOE) programma speelt een belangrijke rol in het afstemmen van onze plannen op de ontwikkelingen binnen de provincie. Dit helpt ons om op de hoogte te blijven van de laatste innovaties en om financiering en andere vormen van ondersteuning te verkrijgen die ons kunnen helpen om de energietransitie succesvol te realiseren.

Wat Kunnen Ondernemers Nu Al Doen?
Hoewel het opzetten van een volledig decentraal energienetwerk tijd kost, zijn er nu al maatregelen die ondernemers op Pavijen kunnen nemen om hun energieverbruik te optimaliseren en bij te dragen aan de energietransitie.

• Individueel EnergieManagementSysteem (EMS): We stimuleren zoveel mogelijk ondernemers om een energiemanagementsysteem (EMS) te installeren. Dit systeem helpt om het energieverbruik en de energieopwekking te monitoren en te beheren. Een EMS kan onder andere het energieverbruik analyseren en verminderen, piekbelastingen verschuiven, en ervoor zorgen dat elektrische voertuigen (EV's) efficiënt kunnen worden opgeladen zonder dat hiervoor een zwaardere aansluiting nodig is. Dit systeem biedt ook inzicht in de vraag of extra zonnepanelen of energieopslag een goede investering zijn. Voor veel ondernemers die te maken hebben met transportbeperkingen kan een EMS snel en tegen lage kosten uitkomst bieden, hoewel het systeem niet toestaat om ineens wel terug te leveren aan het net als dat nu niet is toegestaan. Een EMS zal bovendien noodzakelijk zijn wanneer het decentrale energienetwerk operationeel wordt.
• Ondersteuning door DOE en Airteq Culemborg: We werken samen met DOE en bedrijven zoals Airteq Culemborg om eenvoudige maatregelen te identificeren die ondernemers kunnen helpen om hun energievraag te reduceren en te stabiliseren. Bijvoorbeeld, Smappee, een EMS dat door Airteq wordt geïmplementeerd, is een van de geschikte systemen die ondernemers kunnen gebruiken om hun energiebeheer te optimaliseren.
• Hulp bij Netcongestie: Ondernemers die te maken hebben met beperkingen op het gebied van elektriciteit kunnen via DOE gespecialiseerd advies krijgen, met 50% cofinanciering van de gemeente. Dit advies kan helpen bij het omgaan met situaties zoals de noodzaak tot verzwaring van de aansluiting, het niet kunnen terugleveren van stroom, problemen met laadpalen, of vastgelopen uitbreidings- en elektrificatieplannen. Dit advies omvat een analyse van het huidige verbruik, een beoordeling van de mogelijke voordelen van een EMS, batterijen en opwekking, en het opstellen van een businesscase. 

Toekomstige Plannen en Voorbereidingen
We zijn momenteel bezig met de oriëntatie en voorbereiding van een aanbesteding voor het decentraal energienetwerk. De eerste haalbaarheidsstudies laten zien dat het opzetten van zo'n netwerk in Pavijen zeer interessant kan zijn. We zijn in de afrondende fase van het oprichten van de juridische entiteit die dit netwerk zal beheren, en er loopt een subsidieaanvraag bij de provincie om deze entiteit te ondersteunen.

In de volgende stappen gaan we bedrijven benaderen om energiedata te verzamelen, waarmee we de mogelijkheden voor optimalisatie kunnen berekenen via een 'Digital Twin'. Dit helpt ons om concrete businesscases te ontwikkelen, waarbij we bepalen hoeveel energieopwekking en -opslag nodig is, wat collectief kan worden geregeld (en welke subsidies daarvoor beschikbaar zijn), en wat ondernemers individueel kunnen plaatsen.

Daarnaast zullen we ook aandacht besteden aan de laadinfrastructuur, waarbij we nadenken over wat nodig is voor auto's, busjes en vrachtwagens, en hoe en waar we dit gaan organiseren. We zullen afspraken maken over de gezamenlijke aansturing, inclusief de benodigde hardware en software, en over de organisatie, tarieven, prioriteiten en monitoring. 

Samenvatting
Hoewel de weg naar een duurzamer Pavijen vol uitdagingen zit, hebben we al belangrijke stappen gezet en zijn er concrete plannen in de maak. Samen, door samenwerking en gedeelde inzet, kunnen we deze energietransitie succesvol vormgeven. We moedigen alle ondernemers aan om actief deel te nemen aan deze transitie en gebruik te maken van de beschikbare middelen en ondersteuning. Samen kunnen we Pavijen klaarstomen voor een duurzame toekomst.